Page 7 - Karty obserwacji 5-latek

Wstęp

Diagnoza pedagogiczna polega na określeniu mocnych i słabych stron rozwoju psychopedagogicznego
dziecka. Wyjaśnia przyczyny ewentualnych problemów i daje nauczycielowi możliwość wyznaczenia kierun-
ku do dalszej pracy.
W skład diagnozy wchodzą:
• profilaktyka, czyli zapobieganie rozwojowi małego człowieka w niepożądanym kierunku
• terapia, która jest usuwaniem ewentualnie zaistniałych trudności, oraz
• prognoza, a więc przewidywanie działań zmierzających do dalszego wspomagania rozwoju dziecka.
Celem przeprowadzenia diagnozy pedagogicznej jest optymalizacja procesu wychowawczo-kształcącego.
Aby pomóc nauczycielom we właściwej ocenie poziomu umiejętności, wiedzy i postaw dziecka, czyli w zdia-
gnozowaniu, jakimi predyspozycjami rozwojowymi ono dysponuje, stworzyłyśmy pakiet diagnostyczny,
zgodny z obowiązującą podstawą programową wychowania przedszkolnego. W skład pakietu wchodzą
arkusz obserwacji oraz karty diagnostyczne.

Arkusz obserwacji skupia się na następujących obszarach: rozwój fizyczny, rozwój emocjonalny, rozwój spo-
łeczny i rozwój poznawczy. Obszary te z kolei obejmują umiejętności z poszczególnych zakresów właści-
wych rozwojowi dziecka 5-letniego.

Pierwszą obserwację sugerujemy przeprowadzić w październiku. Jej wyniki wyznaczą kierunek pracy z dziec-
kiem w ciągu roku przedszkolnego.

Dołączone do pakietu karty diagnostyczne, będące graficznym uzupełnieniem arkusza obserwacji, są swo-
istym narzędziem pozwalającym nauczycielowi na rzetelne i szybkie sprawdzenie kompetencji dziecka.
Można je wykorzystać zarówno w diagnozie indywidualnej, jak i przeprowadzonej z całą grupą. Rubryka
Uwagi, znajdująca się na każdej karcie, została zamieszczona po to, by nauczyciel mógł zanotować najistot-
niejsze spostrzeżenia dotyczące wykonanego przez dziecko zadania, a potem nanieść je na arkusz obserwacji.
Uwzględnione w arkuszu umiejętności, które nie są weryfikowane za pomocą przygotowanych kart, nauczy-
ciel sprawdza na podstawie obserwacji, podczas codziennej pracy z dzieckiem.

Druga obserwacja, którą sugerujemy przeprowadzić pod koniec maja, weryfikuje skuteczność oddziaływań
pedagogicznych, a zarazem jest wskazówką do działań na rok przyszły.

Podczas przeprowadzania obserwacji proponujemy zastosować następującą punktację:
nie – 1 pkt, raczej nie – 2 pkt, raczej tak – 3 pkt, tak – 4 pkt.
Sumę punktów z obu obserwacji należy zamieścić w tabeli Wyniki obserwacji znajdującej się na końcu arkusza.
Na podstawie uzyskanych punktów nauczyciel może ocenić poziom umiejętności, wiedzy i postaw danego
dziecka. Propozycję interpretacji wyników obserwacji zamieszczono na stronie internetowej Wydawnic-
twa,w Akademii PWN.

Porównując liczbę punktów zdobytych przez dziecko w obu obserwacjach, nauczyciel może stwierdzić, czy
u badanego przedszkolaka nastąpił wzrost umiejętności, czy może doszło do stagnacji (zastoju), a nawet do
uwstecznienia w rozwoju, czyli regresu.
Nauczyciel, który zamierza dokonać analizy wyników danego dziecka na tle grupy, może skorzystać
z arkusza Tabela zbiorcza grupy. Znajduje się on na stronie internetowej Wydawnictwa, w Akademii PWN.

Należy mieć jednak na uwadze, że dziecko w wieku przedszkolnym cechuje dynamiczny rozwój, który
u każdego przebiega w innym tempie. Wyniki obserwacji służą zatem do monitorowania osiągnięć
małego człowieka.

Autorki