Page 49 - NeueExDeutsch_2_podrecznik-flipbook
P. 49
GRAMMATIK
uzależnione od rodzaju rzeczownika, do którego się on REKCJA CZASOWNIKA
odnosi. Zaimek odmienia się – występuje w takim przy-
padku, jakiego wymaga przyłączający go czasownik. achten auf (Akk.) – uważać na
Jeśli czasownik ma rekcję przyimkową, wówczas zaimek arbeiten mit, an (Dat.) – pracować z, przy/nad
względny występuje w takim przypadku, jakiego wymaga ärgern sich über (Dat.) – denerwować się, złościć się na
dany przyimek. aufhören mit (Dat.) – skończyć z
aufregen sich über (Akk.) – zdenerwować się na
2.4. Zdania dopełnieniowe beginnen mit (Dat.) – rozpoczynać coś
bitten um (Akk.) – prosić o
Die Fastfood-Fans fragen nicht, ob das gesund oder ungesund danken für (Akk.) – dziękować za
ist, oder wie es gemacht wird. denken an (Akk.) – myśleć o
einladen zu (Dat.) – zaprosić na
Zdanie dopełnieniowe odpowiada na pytania wszystkich entscheiden sich für (Akk.) – decydować się na
przypadków oprócz mianownika. Zdania dopełnieniowe erfahren von (Dat.) – dowiedzieć się o
rozpoczynają się najczęściej od spójników: dass – ‘że’, ob erzählen von (Dat.), über (Akk.) – opowiedzieć o
– ‘czy’ lub zaimków: was – ‘co’, wie – ‘jak’, wann – ‘kiedy’, fragen nach (Dat.) – pytać o
wohin – ‘dokąd’, wo – ‘gdzie’. freuen sich auf (Akk.), über (Akk.) – cieszyć się na, z
W zdaniu dopełnieniowym występuje szyk końcowy, czyli glauben an (Akk.) – wierzyć w
orzeczenie znajduje się na końcu zdania. gratulieren zu (Dat.) – gratulować z okazji
helfen bei (Dat.) – pomagać przy
2.5. Zdania porównawcze hören von (Dat.) – słyszeć o
interessieren sich für (Akk.) – interesować się czymś/ kimś
Ich kann jetzt so glücklich sein, wie ich früher war. lachen über (Akk.) – śmiać się z
Der neue Computer war besser und lief schneller, als mein alter reden mit (Dat.), über (Akk.) – mówić z kimś/o
jemals gelaufen ist. schauen nach (Dat.), auf (Akk.) – patrzeć w kierunku,
Je besser ich war, desto länger spielte ich.
Je länger ich spielte, umso weniger Zeit blieb mir für die Schule übrig. spoglądać na
schneiden mit (Dat.) – kroić czymś
Zdania porównawcze są zdaniami podrzędnie złożonymi. schreiben an (Akk.) – pisać do
Zaczynają się od spójników wie – ‘jak, gdy’, genauso ... wie ... sorgen um (Akk.) – troszczyć się o
– ‘tak... jak...’, als – ‘niż’, je ..., desto ... – ‘im..., tym...’. Po spielen mit (Dat.) – bawić się z
spójnikach wie, so ... wie ..., genauso ... wie ... przymiotnik sprechen über (Akk.), von (Dat.) – mówić o
występuje w stopniu równym. streiten sich über (Akk.), mit (Dat.) – kłócić się o, z
Po spójnikach als i je ..., desto/umso ... przymiotnik występuje suchen nach (Dat.) – szukać czegoś
w stopniu wyższym. teilnehmen an (Dat.) – brać udział w
Zdanie ze spójnikiem je ..., desto/umso ... wskazuje na proporcje telefonieren mit (Dat.) – telefonować do kogoś
danych rzeczy. W zdaniu z je stosujemy szyk zdania pobocz- träumen von (Dat.) – marzyć, śnić o
nego, natomiast po desto/umso stosujemy szyk przestawny. verfügen über (Akk.) – dysponować czymś
verlieben sich in (Akk.) – zakochać się w
verzichten auf (Akk.) – rezygnować z
warten auf (Akk.) – czekać na
wissen von (Dat.) – wiedzieć o
wohnen in (Dat.) – mieszkać w
143