Page 49 - NeueExDeutsch_2_podrecznik-flipbook
P. 49

GRAMMATIK

uzależnione od rodzaju rzeczownika, do którego się on                     REKCJA CZASOWNIKA
odnosi. Zaimek odmienia się – występuje w takim przy-
padku, jakiego wymaga przyłączający go czasownik.                         achten auf (Akk.) – uważać na
Jeśli czasownik ma rekcję przyimkową, wówczas zaimek                      arbeiten mit, an (Dat.) – pracować z, przy/nad
względny występuje w takim przypadku, jakiego wymaga                      ärgern sich über (Dat.) – denerwować się, złościć się na
dany przyimek.                                                            aufhören mit (Dat.) – skończyć z
                                                                          aufregen sich über (Akk.) – zdenerwować się na
2.4. Zdania dopełnieniowe                                                 beginnen mit (Dat.) – rozpoczynać coś
                                                                          bitten um (Akk.) – prosić o
Die Fastfood-Fans fragen nicht, ob das gesund oder ungesund               danken für (Akk.) – dziękować za
ist, oder wie es gemacht wird.                                            denken an (Akk.) – myśleć o
                                                                          einladen zu (Dat.) – zaprosić na
Zdanie dopełnieniowe odpowiada na pytania wszystkich                      entscheiden sich für (Akk.) – decydować się na
przypadków oprócz mianownika. Zdania dopełnieniowe                        erfahren von (Dat.) – dowiedzieć się o
rozpoczynają się najczęściej od spójników: dass – ‘że’, ob                erzählen von (Dat.), über (Akk.) – opowiedzieć o
– ‘czy’ lub zaimków: was – ‘co’, wie – ‘jak’, wann – ‘kiedy’,             fragen nach (Dat.) – pytać o
wohin – ‘dokąd’, wo – ‘gdzie’.                                            freuen sich auf (Akk.), über (Akk.) – cieszyć się na, z
W zdaniu dopełnieniowym występuje szyk końcowy, czyli                     glauben an (Akk.) – wierzyć w
orzeczenie znajduje się na końcu zdania.                                  gratulieren zu (Dat.) – gratulować z okazji
                                                                          helfen bei (Dat.) – pomagać przy
2.5. Zdania porównawcze                                                   hören von (Dat.) – słyszeć o
                                                                          interessieren sich für (Akk.) – interesować się czymś/ kimś
Ich kann jetzt so glücklich sein, wie ich früher war.                     lachen über (Akk.) – śmiać się z
Der neue Computer war besser und lief schneller, als mein alter           reden mit (Dat.), über (Akk.) – mówić z kimś/o
jemals gelaufen ist.                                                      schauen nach (Dat.), auf (Akk.) – patrzeć w kierunku,
Je besser ich war, desto länger spielte ich.
Je länger ich spielte, umso weniger Zeit blieb mir für die Schule übrig.    spoglądać na
                                                                          schneiden mit (Dat.) – kroić czymś
Zdania porównawcze są zdaniami podrzędnie złożonymi.                      schreiben an (Akk.) – pisać do
Zaczynają się od spójników wie – ‘jak, gdy’, genauso ... wie ...          sorgen um (Akk.) – troszczyć się o
– ‘tak... jak...’, als – ‘niż’, je ..., desto ... – ‘im..., tym...’. Po   spielen mit (Dat.) – bawić się z
spójnikach wie, so ... wie ..., genauso ... wie ... przymiotnik           sprechen über (Akk.), von (Dat.) – mówić o
występuje w stopniu równym.                                               streiten sich über (Akk.), mit (Dat.) – kłócić się o, z
Po spójnikach als i je ..., desto/umso ... przymiotnik występuje          suchen nach (Dat.) – szukać czegoś
w stopniu wyższym.                                                        teilnehmen an (Dat.) – brać udział w
Zdanie ze spójnikiem je ..., desto/umso ... wskazuje na proporcje         telefonieren mit (Dat.) – telefonować do kogoś
danych rzeczy. W zdaniu z je stosujemy szyk zdania pobocz-                träumen von (Dat.) – marzyć, śnić o 
nego, natomiast po desto/umso stosujemy szyk przestawny.                  verfügen über (Akk.) – dysponować czymś
                                                                          verlieben sich in (Akk.) – zakochać się w
                                                                          verzichten auf (Akk.) – rezygnować z
                                                                          warten auf (Akk.) – czekać na
                                                                          wissen von (Dat.) – wiedzieć o
                                                                          wohnen in (Dat.) – mieszkać w

                                                                          143
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54