Page 290 - Nowa Trampolina pięciolatka. Przewodnik metodyczny ze scenariuszami zajęć. Część 1

288 • MY I NASZ ŚWIAT. EMOCJE I KOMPETENCJE SPOŁECZNE • Wskazówki dla nauczyciela

Opowiadanie W oczekiwaniu na Święta jest nasycone różnymi emocjami. Powyższe pytania pomogą dorosłemu tak
prowadzić rozmowy z dziećmi, by rozpoznawały i nazywały kolejne emocje oraz odnosiły je do własnych doświadczeń
z prawdziwymi, znanymi i bliskimi osobami. Warto nawiązywać do opowiadania nie tylko bezpośrednio po przeczytaniu
tekstu, ale również w codziennych sytuacjach zdarzających się w przedświątecznym czasie.

5. Urodziny.

(Historie rodzinne. Prezenty)

Pytania, które mogą pomóc dorosłemu w przeprowadzeniu rozmowy z dziećmi: Kto to jest Lusia? Jakie wspomnienia
ma o dziadku Arek? Co wie o swojej prababci Filip? Jak Filip i Arek przygotowali się na urodziny prababci Lusi? Co zrobili?
Jak przygotowali się na urodziny Lusi rodzice Filipa i Arka? Skąd wiedzieli, co kupić w prezencie? Co działo się po przyjeździe
do prababci? Jak obchodzono urodziny prababci Lusi? Co robił tata z chłopcami? Dlaczego tak się zachowali? Jak sądzisz,
co najbardziej ucieszyło prababcię? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Tekst opowiadania prowokuje do zajęcia się tematyką rodzinnych historii. Dobrym pomysłem jest poproszenie dzieci,
by na zajęcia przyniosły zdjęcia swoich bliskich: babć, dziadków, rodziców, gdy byli dziećmi lub byli młodsi. Wcześniej,
przed zajęciami można poprosić rodziców o to, by opowiedzieli o sobie i o bliskich swoim dzieciom.
Gdy dzieci przyniosą rodzinne zdjęcia rozmowa może toczyć się wokół pytań: Jak ma na imię twoja babcia? A jak
prababcia? Jak nazywała twojego tatę/twoją mamę, gdy był mały/była mała? Co robiłeś z babcią? Co ciekawego robiła twoja
mama/robił twój tata ze swoją babcią? Co twoja babcia lubi teraz robić? A co lubiła, gdy była młoda? Jak ma na imię twój
dziadek? A jak pradziadek? Jak nazywał twoją mamę/twojego tatę, gdy była mała/był mały? Co robiłeś z dziadkiem?
Co ciekawego robił/robiła ze swoim dziadkiem twój tata/twoja mama? Co dziadek lubi robić teraz? A co lubił, gdy był młody?
Można też zaproponować dzieciom, żeby zrobiły dla swoich babć i dziadków upominek, który będą mogły im podaro-
wać bez specjalnych okazji, tak po prostu, aby sprawić swoim bliskim przyjemność.

6. Sen Filipa.

(Czego się boję? Jak sobie z tym radzę?)

Pytania, które mogą pomóc dorosłemu w przeprowadzeniu rozmowy z dziećmi: Co śniło się Filipowi? Co spowodowało,
że Filip miał koszmarne sny? Jak radził sobie Filip ze swoim strachem? Co mu pomagało? Co poradziła mama, by pozbyć się
strachu? Czego bał się tata Filipa? Czego bała się mama Filipa? Czego ty się boisz?

Większość z nas czegoś się boi. Strach może być racjonalny i wtedy ostrzega nas przed realnymi niebezpieczeństwami.
Może być też irracjonalny. Wtedy nazywamy go lękiem i wynika bardziej z naszych wyobrażeń niż rzeczywistego zagrożenia.
Strach wynikający z naszych wyobrażeń warto „oswoić”. Można porozmawiać z dziećmi, czego się boją i zaproponować,
by swoje strachy narysowały. Dzieci w rozmowie nie mogą odczuć, że zostaną wyśmiane. Warto też wzorem mamy Filipa
zamknąć te dziecięce strachy do jakiegoś pudełka i spalić w piecu lub wyrzucić do śmietnika.
Jeżeli lęki dziecięce wracają lub się nasilają dorosły nie powinien tego lekceważyć, ale obserwować dziecko, porozma-
wiać z rodzicami i wspólnie z nimi zastanowić się, co może być faktycznym źródłem strachu i przyczyną lęku.

7. Wiosna.

(Emocje – co to takiego jest. Jak dzieci nazywają/określają emocje?)

Pytania, które mogą pomóc dorosłemu w przeprowadzeniu rozmowy z dziećmi: Co to znaczy, że Filip „podskoczył
z emocji”? Co to znaczy, że ktoś nam się podoba? Co się wtedy czuje? Co to znaczy – zakochać się w kimś lub kogoś bardzo lubić?
Co się wtedy czuje? Po czym poznać, że się jest zakochanym? Co to znaczy – być zazdrosnym o kogoś? Co się wtedy czuje?

Tym razem można z dziećmi porozmawiać o tym, co to są emocje. Poprosić je, by powiedziały, co to słowo znaczy. Poda-
wane definicje mogą być zaskakujące. Ważne, żeby dzieci same je stworzyły i się nimi podzieliły ze sobą.
Warto też porozmawiać o takich emocjach jak zakochanie się i zazdrość. Wbrew pozorom niektóre przedszkolaki będą
mogły odnieść się do własnych doświadczeń życiowych. Dobrą ilustracją silnych i wyrazistych emocji mogą być też