Page 288 - Nowa Trampolina pięciolatka. Przewodnik metodyczny ze scenariuszami zajęć. Część 1

MY I NASZ ŚWIAT.

EMOCJE I KOMPETENCJE SPOŁECZNE –

WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELA

Opowiadania zawarte w publikacji My i nasz świat. Emocje i kompetencje społeczne wspierają nauczyciela pięciolatków
w przeprowadzaniu zajęć poświęconych emocjom oraz pomagają w tworzeniu prawidłowych relacji dzieci z rówieśnikami.
Nauczyciel może z niej korzystać w dowolnym czasie, w zależności od sytuacji i problemów pojawiających się
w grupie.
Do każdego z dziesięciu opowiadań zaproponowano krótki komentarz metodyczny. Zawarte w nim wskazówki ułatwią
nauczycielowi przygotowanie się do zajęć, tak aby wszystkie dzieci czuły się akceptowane, miały poczucie własnej wartości
i były rozumiane przez opiekunów i rówieśników.

1. Filip idzie do przedszkola.

(Nowe sytuacje. Jak sobie z nimi radzić? Co pomaga?)

Pytania, które mogą pomóc dorosłemu w przeprowadzeniu rozmowy z dziećmi: Czego boi się Filip? Jak myślisz, dlaczego?
Co jest przyjemne dla Filipa? Co tobie sprawia przyjemność? Jak czuje się Filip, gdy idzie z mamą pierwszy raz do przedszkola?
Co pomaga Filipowi poczuć się pewniej? Za kim tęskni Filip? Kiedy ty tęsknisz? Po czym poznajesz, że tęsknisz? Co wtedy
czujesz? Czy to przyjemne, czy nieprzyjemne uczucie? Jakie masz sposoby na tęsknotę, żeby przeszła albo zmniejszyła się?

Zdarza się, że do przedszkola po raz pierwszy idą też starsze dzieci, nawet sześcioletnie. Choć są starsze od tych najmłod-
szych przedszkolaków, to ich doświadczenie w rozstawaniu się z rodzicami lub bliskimi, domowymi opiekunami jest za-
zwyczaj bardzo niewielkie. Często nie mają doświadczeń w kontakcie z rówieśnikami. Dotychczasowy pobyt w domu po-
woduje też, że bywają niesamodzielne w codziennych sytuacjach. Mogą mieć lęki związane z brakiem rodziców i pobytem
w nowym miejscu. Zmienia się też ich dotychczasowy tryb życia. Nie rozumieją racjonalnych argumentów, takich jak: Ma-
ma dostała pracę, więc idziesz do przedszkola. Często odbierają to jako odrzucenie przez kochaną osobę.
Nauczyciel powinien zaoferować rodzicom i przyszłemu przedszkolakowi przynajmniej kilkukrotne odwiedziny przed-
szkola razem z mamą. Wtedy dziecko, mając przy sobie bliską osobę, może poznać panie wychowawczynie i ważne dla
dziecka miejsca (łazienkę, szatnię, salę przedszkolną, ogród). Może też przyjrzeć się dzieciom z grupy lub je bezpośrednio
poznać, np.: podczas kilku prostych i atrakcyjnych zabaw integracyjnych z chustą animacyjną. Można też poszukać znajo-
mego dziecka, które stanie się przewodnikiem po przedszkolu.
Warto ze wszystkimi dziećmi porozmawiać o tym, jak się czują w nowej, trudnej dla nich sytuacji. Jakie towarzyszą im
uczucia? Jak sobie wtedy radzą? Nauczyciel może zapisać pomysły na dużym arkuszu papieru, a dzieci mogą rysować pikto-
gramy (np.: idę z kolegą – oznaczyć rysunkiem połączonych rąk; rozmawiam z kimś, kto tam był – oznaczyć rysunkiem
ust; wyobrażam sobie, jak to zrobię – oznaczyć rysunkiem chmurki płynącej z głowy). Taki plakat stanie się ściągawką dla
wszystkich, a nie tylko dla nowo przyjętego do grupy dziecka.

2. Czerwony samochód.

(Kto to jest obcy? Zasady bezpiecznego zachowania się dziecka)

Pytania, które mogą pomóc dorosłemu w przeprowadzeniu rozmowy z dziećmi: Co przytrafiło się Filipowi i Arkowi, gdy
wracali z przedszkola? Co ty byś zrobił na ich miejscu? Dlaczego tak byś zrobił? Co przytrafiło się chłopcom w sklepie u babci?
Co zrobił Filip, gdy pani poczęstowała go jabłkiem? Dlaczego tak postąpił? Co może zrobić dziecko, gdy nie wie, jak ma postąpić?
Komu ty możesz powiedzieć o wszystkim?

Opowiadanie jest dobrym punktem wyjścia do wspólnego z dziećmi zastanowienia się nad zasadami zachowania się wobec
obcych osób, ale również niejasnych dla dziecka sytuacji. Podstawową trudność dla dzieci stanowi rozróżnienie: Kto to jest
obcy? Podawane przez nas definicje typu Obcy to człowiek, którego nie znasz. Obcy, to człowiek, którego nie znają rodzice
często zawodzą, bo są niejednoznaczne dla dziecka. Czy listonosz to obcy? W myśl podanych definicji nie jest obcym – zna go